Cabomaso

Cabomaso, caput manso, caput masum, capite manso, capudmasos, capudmassos, capud masum, capud manso, caputmansos, capmasium, capmansus, capmazius, campmasius, cabmasus, campmansium, maso, masus, mesus, messum, mas : Casa principal en el sentido de vivienda o casa de un dominio o predio.

-863: "donamus... Sete Marie de Ovarra quatuor capudmasos in castro et villa de Fantova...est ubi dicitur ad Pares altas, nomine Guolferus, et uxor eius Adolina, et alium ubi dicunt ad Torrente, ciun eccl. De Sancta Eulalia, nomine Asner, et uxor. . . et alium ubi dicitur ad Villarzel, nomine Oriol, et alium sursum in villa Fantova... istos quatuor capudmassos... donamus... cum domibus, cdificiis, terris, vineis, ortis, cannamaribus. . . cultum et incultum. . . cum omnis que in antea augmentare, comparare... potuerint. . .". (SERRANO SANZ, Doc. Ribagorza, 258-263) Miguel Gual.
-910: "carta de 6 capdemassos de Ballabrica. . . sex capudmasos in villa de Ballabrica... quarta et quinta capudmassia sunt in fundus villae. . .". (SERRANO SANZ, Doc. Ribagorza, 255-256) Miguel Gual.
-1069: "ego Rreimundus comes et coniux mea. . . donatores sum us decimum de ipsum nostrum alode. . . et uno caput masum qui fiiit de Godmar. . . et ego lozfret Maier unum caput masum qui fuit de uice comité mito in domum sánete Marie.". (BASSOLS, Gloss. Catalon., 391) Miguel Gual.
-S. XIII: "Ço es, la casa principal, a la qual assi como de rayç perteneçen todas las heredades". (Aragón, TILANDER, Fueros de Aragón, 104, 289) A. Martín Duque.
-1265: "Asambleya de Uesca, "(76) Item diçimos que todo infançon que pueda comprar de realencho non desfenso cabomaso, sia entendido I casa, I era et un payllar.". (NEBOT, Dipl. Arenós, 136) José Miguel Gual.

Adjuntamos aqui las referencias documentales que aporta SANTANO
"(a. 863 Ribagorza) donamus... Sete Marie de Ovarra quatuor capudmasos in castro et villa de Fantova...est ubi dicitur ad Pares altas, nomine Guolferus, et uxor eius Adolina, et alium ubi dicunt ad Torrente, ciun eccl. De Sancta Eulalia, nomine Asner, et uxor. . . et alium ubi dicitur ad Villarzel, nomine Oriol, et alium sursum in villa Fantova... istos quatuor capudmassos... donamus... cum domibus, cdificiis, terris, vineis, ortis, cannamaribus. . . cultum et incultum. . . cum omnis que in antea augmentare, comparare... potuerint. . .(Serrano Sanz, DocRibagorza, 258-263) ; (c. 910 Ribagorza) carta de 6 capdemassos de Ballabrica... sex capudmasos in villa de Ballabrica... quarta et quinta capudmassia sunt in fimdus villae. . .(ibid., 255-256) ; (1069 Pallars) ego Rreimundus comes et coniux mea. . . donatores sum us decimum de ipsum nostrum aìode. . . et uno caput masum qui fiiit de Godmar. . . et ego lozfret Maier unum caput masum qui fuit de uice comité mito in domum sánete Marie (Bastardas-Bassols, GlossariumCataloniae, 391) ; (1091 Pallars) ego Artallus. . . comes et uxor mea. . . uenditores sumus. . . unum capud masum qui fuit Adefonso Ramio, qui est condam. Etiam tenet ipsum capud mansum Petrus, neptus eius et uxor sua A.; et filiis eius G. et R. et est ipsum capud mansum in castro Sasso. Vindo uobis ipsum capud mansum. . et ipsos homines qui ibidem sunt. . . cum omnia quae habent. . . excepto quod in ipso castro nullum mansum mihi destruuntur et si uultis eos educere ex uilla Sasso... licentiam habeatis ut facere ualeatis cum omnia sua. . . excepto hoc quod ipsas suas mansiones no ualcant destruere (ibid.) , (1092 charta donationes ecclesiae Rotensis) dono... ecclesiam sancii Martini de Aquilanido cum sua abacia. . . cum capud manso de Sclua et fratribus suis. . . et illam uallem quae dicitur Valìis Sancii Vinceniii... Quantum istae afrontationes... includunt... totum habeant ad proprium alodium. . . cum caput manso de Man de Benasch et filiis suis (ibid. ) ; (1099 Tavèrnoles) carta donaciones fecissemus. . . de ipsum alaudem qui fuit de Oliba... id sunt casas et casalibus...terris et uineis. . . pascuis, siluis et garicis. . . omnia et in omnibus quantum ad ipsos capud mansos siipradictos pertinet. . . Sic donamus supradictos mansos et earum sibi partinentia. . . ad domum sancii Saturnini (CartTabemoles 59, f. ЗГ) ; (1112 Tavèrnoles) ego... trado corpus meum Domino Deo et ad cenobium sancii Saturnini. . . cum omni alodio que habeo in Agremont.. id sunt terris et uineas siue mansiones similiter et ipsos cabmases que ibi habeo qui uocantur Bernard Martin et Ramon Arpela cum omni seruicio quem mihi debent facere CartTabemoles 91, f. 48) ; (1127 SC reus) donamus uobis ipsum nostrum capud manssum quod habemus in Villagrassa et in suo termino. . . Et habet alrontationes a parte orientis in ermino de Guardia , de meridie in termino de Montoliu, a circii uero parte in Ceruaria, ab occidente in Agremundt. Quantum alrontationes iste includunt, id sunt, terras et uineas, casas, casalibus, ortis, ortalibus, cultum et eremum omnia in omnibus que adiam dictum manssum pertient (CartSCreus 33, p. 39) ; (1162 Obarra) donamus unum homines in Chalvaria qui vocantur. . ., cum suo chapud-maso et cum onrnis que ad capum masum pertinent ; et est ipse capud masus super illum chastellum de Chalvaria (Martín Duque, DocObarra, 154.5ss) ; (1167 Pöblet) dono... unum capmas cum laboracione ad sex paria boum per garractos veteres {CartPoblet 214, p. 127) ; (a. 1188 Pöblet) Qui sibi in capite manso suo permansuri succedent ( CartPoblet 127, p. 178) ; (1189) uenditores sum us per nos et per omnes nostros tibi Guilem de Vineda. . .unum caput mansum in uilla Auisello (Bastardas-Bassols, GlossariumCataloniae, 392) ; (1389 Talarn) Quendam capmasium sive capmasia quod vocatur d'En Espanyol, cum omnibus suis possessionibus ; DECLLCVXS. 419-420, Bastardas-Bassols, GlossariumCataloniae, 391-393." Miguel Gual.

Tipo: Instituciones

La voz ha sido modificada a fecha 2023-06-30.

Fichas de la voz «Cabomaso», Fundación J. March

Fichas elaboradas por el equipo de investigación de la Beca de la Fundación Juan March y cuyo autor aparece en su parte inferior"