perfiles
†P.T. Ricketts, O.B.E. (a.d. XIX Kal. Ian. A.D. MCMXXXIII — Non. Mai. A.D. MMXIII) [1]
ALEXANDER IBARZ
[2]
The Institute for Lifelong Learning, Sheffield, (U. K.)
Sol i de dol i amb vetusta
gonella (J.
V. Foix) Dezert d’amics, de bens e de
senhor mas si.ns membram de n’Arnau
Daniell
|
Cool’d a long age in the
deep-delved earth, tasting of Flora and the
country green, Dance, and Provençal song,
and sunburnt mirth! (Keats) |
Homo bonus,
pater coniuxque amatus, magister patientissimus amicusque fidelis fuisse
dicitur. Petrus Ricketts, vir arte edendi peritissimus, occitanicis litteris ab
tenera aetate deditus, annos plus minusve LVI laboravit ut, inter alia, Concordance de l’Occitan Médiéval (COM)
universae Academiae dare posset. Vitam academicam incepit cum dissertatione ad
gradum doctoris Philosophiae adquirendum (Birmingham, 1960 magistro John
Hathaway discente). Aiunt hanc perfecisse cum miles fuisset conscriptus.
Non solum paucis collaboratoribus
edidit multos libros numquam prius editos (magis quam nullus in Romanicae
Philologiae historia), sed etiam quamdam societatem internationalem ad litteras
linguasque occitanicas promovendas instituit anno 1981 (AIEO).
Propter temporum defectiones pecunia
autem deficit ultimis annis, post congressum AIEO (2008) Aquisgrani habitum.
Hoc tempore multi sunt qui pro bono adiutaverunt Petrum ut COM bonum finem
habuisset et cognoscimus Petrum pro amicitia universitatis amicorum et
collegarum legasse opus COM quasi perfectum, sicut et alios labores,
principaliter eius editionem Matfre Ermengaud. Hunc laborem finivit et non
solum duo volumina Matfre Ermengaud sed etiam duo volumina COM quae deficiebant
editura sunt.
Laborem collaborativum ultimum
terminavit paucos dies ante mortem. Transtulit in linguam Gallicam utilia
studentibus litteris occitanicis Martini de Riquer de tropatoribus libri tria
volumina (1975). Hoc satis dat testimonium amoris eius litteris occitanicis,
quem semper in corde usque ad finem habuit. Quotidie octo horas laboravit.
Ricketts multos adiutabat quasi
fuisset ipse schola edendi et academia internationalis Philologica simul.
Magister omnium fuit propter amorem et humilitatem. Praxis ei magistrae fuit et
festinans lente multum fecit paucis annis, fortuna adiuvante fortibus. Modus
laborandi fuit semper multos labores simul facere.
Amabat scaenicam artem, praesidens
quibusdam ioculatoribus et histrionibus Londinensibus annibus 70 saeculi
vicesimi. Cathedras Romanicae Philologiae et linguae Gallicae tenuit Liverpool
et Londinii et carissimae almae matris Birmingham.
In COM habentur circiter sex decies centena milia verborum Occitanae linguae. Circa annum 1968 Ricketts
voluit hoc opus fieri et primus inter philologos technica computatoria usus
est.
Frequenter
‘eheu!’ inquit ‘forte vitam histrionis agere debuissem?’ ‘Quod dicis!’,
dicebant collegae, ‘necesse est omnibus tuus labor.’ Si ei epistolam mitteres
electronicam, ille respondere telephono solebat, quasi dicens ‘melius est loqui
quam scribere’. Eum nunquam obliviscar. Saepe dicebat ‘Mox omnes habebimus hoc
[sc. COM]’, ridens sicut puer incensus amore veritatis. Cum aliquando ei dicebam Catalanicam linguam ex Occitanica oriri, ridebat ille
dicens ‘seu forte vice versa’. Semper iuvenis usque ad finem mansit.
Anno 1914
tredecim decies centena milia hominum loquebantur Occitanice, nunc centum milia tantum. Post
triginta annos nemo faciet. Provincia Narbonensis deserta est propter temporum
cursum et specialiter Rei Publicae Gallicae defectiones.
Academia
Ludorum Floralium Poetica a.d. IV Non. Mai. apud Tolosanos anno mortis violam
auream praemio ei dedit. Ille hoc meruit magis quam ullus tropatorum. Felix sum
quia tantum fecit pro gentium Occitanarum cultura.
Petrus
Dronke quondam collega eius scripsit mihi: ‘Erat collega quem multum aestimabam et, quamvis
non saepe eum vidissem, semper amicabilem inveni, collega quoque qui me semel
in cuiusdam carminis occitanici difficultatibus sapienter adiuvavit.’
Biographia et homagium potest videri
in libro Dominici Billy et Ann Buckley, Études de langue et de littérature médiévales: offertes à Peter T. Ricketts à l’occasion de son 70ème anniversaire (2005). Sicut dicit carmen, rapit mors velociter. Vivant professores!
[A.W.I.] Nonis
Iuniis anno Domini MMXIII
†P.T. Ricketts, O.B.E. (14 de
diciembre de 1933 – 7 de mayo de 2013)
ALEXANDER
IBARZ
The Institute for Lifelong Learning, Sheffield, (U. K.)
Sol i de dol i amb vetusta gonella (J. V. Foix) Dezert d’amics, de bens e de senhor (Jordi de Sant Jordi) mas si.ns membram de n’Arnau Daniell e tots aquells que la terra.ls es vel (Ausias March) |
O, for a draught of vintage! that hath been Cool’d a long age in the deep-delved earth, tasting of Flora and the country green, Dance, and Provençal song, and sunburnt mirth! (Keats) |
Dicen que fue un hombre bueno, padre y esposo amado, maestro pacientísimo y
amigo fiel. Peter Ricketts, hombre muy experto en el arte de la edición,
dedicado a las letras occitanas desde su juventud, trabajó unos cincuenta y
seis años para, entre otras obras, poder ofrecer a toda la comunidad
universitaria
No solo publicó con unos pocos colaboradores muchos libros nunca antes
editados (más que nadie en la historia de la Filología Románica), sino que en
el año 1981 creó una sociedad internacional para la promoción de las
literaturas y lenguas occitanas (AIEO).
Debido a las carencias de los tiempos, también el dinero le faltó en los
últimos años, tras el congreso de
Y su último trabajo de colaboración lo finalizó pocos días antes de su
muerte. Tradujo al francés los tres volúmenes del libro de Martín de Riquer
sobre los trovadores (1975), tan útiles para los estudiantes de literatura
occitana. Esto da prueba suficiente de su amor a la literatura occitana, que
siempre tuvo en su corazón hasta el final. Trabajaba ocho horas todos los días.
Ricketts ayudaba a muchos como si él fuese al mismo tiempo una escuela de
edición y una academia filológica internacional. Fue maestro de todos por su
amor y su humildad. La acción fue su maestra y festinans lente hizo
mucho en pocos años, pues la fortuna ayuda a los fuertes. Su modo de trabajo
fue siempre hacer muchas tareas al mismo tiempo.
Amaba las artes escénicas, dirigiendo a algunos juglares y actores
londinenses en los años setenta del siglo XX. Ocupó las cátedras de Filología
Románica y de Francés de Liverpool, de Londres y de su queridísima Universidad
de Birmingham.
En COM se contienen alrededor de seis millones de
palabras de lengua occitana. Alrededor del año 1968 Ricketts quiso que se
realizara esta obra y fue el primero entre los filólogos que utilizó la
informática.
Más de una
vez dijo: “¡Ay!, ¿quizá hubiera debido ser actor?” “¡Qué dices!”, decían sus colegas,
“tu trabajo es necesario para todos”. Si le enviabas un mensaje de correo
electrónico, solía responder por teléfono, como diciendo “es mejor hablar que
escribir”. No lo olvidaré nunca. Frecuentemente decía: “Pronto tendremos todos
esto [a saber, COM]”, riendo como un niño encendido por un sentimiento puro.
Cuando yo le decía alguna vez que el catalán tenía su origen en el occitano, él
reía, diciendo: “o quizá al revés”. Permaneció siempre joven hasta el final.
En el año
1914 trece millones de personas hablaban occitano, ahora solo cien mil. Dentro
de treinta años nadie lo hará. La provincia Narbonense ha quedado desierta por
el correr de los tiempos y especialmente por las negligencias de
La Academia
Poética de Juegos Florales celebrada en Toulouse el día 4 de mayo del año de su
muerte le concedió como premio una violeta de oro. Mereció él más este premio
que cualquiera de los trovadores. Estoy feliz por lo mucho que hizo por la
cultura de los pueblos occitanos.
Peter Dronke, en otro tiempo colega suyo, me escribió: “Era un colega al
que apreciaba mucho y, aunque no lo veía a menudo, siempre me pareció amable,
un colega también que una vez me ayudó sabiamente con las dificultades de un
poema occitano”.
Su biografía y homenaje puede verse en el libro de
Dominique Billy y de Ann Buckley Études
de langue et de littérature médiévales:
offertes à Peter T. Ricketts à l’occasion de son 70ème anniversaire (2005).
Como dice el himno, rapit mors velociter. ¡Vivan los
profesores!
(Traducción
castellana de Juan José García González, Universidad de Oviedo).
[1] Agradecemos a la AIEO, Association Internationale d'Études Occitanes http://www.aieo.org/, la cesión de la fotografía que acompaña al perfil del profesor P.T. Ricketts. Sus numerosas publicaciones pueden ser consultados en la página web de la Universidad de Birmingham http://www.birmingham.ac.uk /staff/profiles/french/ricketts-peter.aspx
[2] Gratias ago Rosae Medinae et Johanni Garcia
Universitatis Ovetensis. Suo labore et mercede me adiuvaverunt